дил — [دل] 1. узви марказии низоми гардиши хуни одам ва ҳайвон, ки ҳаракати хунро идора мекунад, қалб; дили бемор дили касал, дили дардманд 2. маҷ. марказ, васат, миён, дарун: дили мамлакат, дили кӯҳ; дили санг мағзи санг, миёни санг; дили шаб ними шаб … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
яқин — [يقين] а 1. дониши дақиқ дар бораи чизе, чизи возеҳ ва собитшуда; бешубҳаву гумон 2. бегуфтугӯ, бечунучаро, ҳатман; ба яқин бе ҳеҷ шубҳа, бе хато, аниқ; яқин гаштан равшан шудан, итминон пайдо шудан; яқин доштан бовар кардан, боварӣ ҳосил кардан; … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
иштиҳо — [اشتها] а. майл ба хӯрок, хоҳон шудани дил ба хӯрокхӯрӣ; бо иштиҳо бо майлу рағбат (нисбат ба ғизо); иштиҳо омадан ба тановули таом майл пайдо шудан; бастани иштиҳо гум шудани майл ба ғизо; кушодани иштиҳо пайдо шудани майлу рағбат ба хӯрок,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гиреҳ — [گره] 1. банд, уқда, ки дар натиҷаи бастани чизе пайдо мешавад: гиреҳ бастан, гиреҳро кушодан 2. кулӯлача ва лӯндачаҳое, ки дар решаи дарахтон пайдо мешавад 3. банд ва уқдаҳое, ки дар узви инсон ва ҳайвон мавҷуд аст; мафсил 4. чин, оҷинги пешонӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гул — [گل] 1. ғунча ва ё муғчаи вошудаи гиёҳон ва дарахтон, баргҳои рангини ба ҳам пайваста, ки баъзе гиёҳон ва дарахтон дар шохаҳои худ ҳосил мекунанд ва аз он тадриҷан тухм ё мева пайдо мешавад, шукуфаи гиёҳон ва дарахтон 2. гиёҳҳое, ки барои гулҳои… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ёфт — I [يافت] асоси замони ҳозира гузашта аз ёфтан; ёфт шудан пайдо гаштан, ба даст даромадан, дарёфтан II [بافت] ёфту тофт ҳама чизе, дар бисот ҳаст, чизу чора, ки ҳаст; ёфт кардан пайдо намудан; ёфт шудан пайдо шудан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
захм — [زخم] 1. ҷароҳате, ки дар бадан аз зарби олатҳои буранда ва халанда (аз қабили тир, шамшер ва ғ) пайдо мешавад: захми корд, захми тир 2. реш, ҷароҳат, ки дар бадан пайдо мешавад ва агар илоҷ накунанд, боиси ҳалокати бемор мегардад 3. пӯсиши талхе … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
омадан — [آمدن] 1. ба ҷое ворид шудан, ба ҷое расидан; муқоб. рафтан 2. расидан 3. фаро расидан 4. шудан; лозим омадан, наздик омадан, дучор омадан, ҷамъ омадан 5. бо исмҳои маънӣ омада, воқеъ шудани ҳолате ё ҳодисаеро мефаҳмонад; гиря омадан, ханда… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
падид — [پديد] намоён, зоҳир, падидор; ошкоро, ҳувайдо; падид гардидан (шудан) а) намоён шудан, ошкор шудан, зоҳир гаштан; б) пайдо шудан, ба вуҷуд омадан; падид кардан ошкор кардан, зоҳир кардан, намудор кардан; падид овардан пайдо кунондан; ба вуҷуд… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
парончак — [پرانچک] шакли тасғири паронча 1. қудрати парвоз пайдо кардани парандаи хурд, ба парвоз сар кардани мурғҷуҷа; парончак кардан паридан омӯхтан; ба парвоз тайёр кардан; парончак шудан қобилияти парвоз пайдо кардан 2. киноя аз лаёқат пайдо кардан ба … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ